دسته بندی نشده

انواع کامپوزیت دندان

انواع کامپوزیت دندان

فهرست مطالب

کامپوزیت دندان چیست؟

کامپوزیت دندان ترکیبی خمیری شکل متشکل از رزین می‌باشد که همرنگ دندان بوده. همچنین با تقلید ظاهر دندان طبیعی پیوندی قوی با مینا و عاج دندان تشکیل می‌دهد. بنابراین برای ترمیم و پر کردن دندان، باندینگ و اصلاحات زیبایی کاربرد دارد. 

 

انواع کامپوزیت دندان بر اساس اندازه ذرات

کامپوزیت‌های دندانی را می‌توان طبق اندازه ذرات پرکننده که در آنها وجود دارد به انواع مختلفی طبقه بندی کرد. اندازه ذرات به طور مستقیم بر خواص و کیفیت کامپوزیت، از جمله استحکام، مقاومت در برابر سایش، جلاپذیری و زیبایی ظاهری آن تأثیر می‌گذارد. هرچه ذرات فیلر ریزتر باشند، کامپوزیت صیقل پذیرتر و هرچه ذرات فیلر درشت‌تر باشند، کامپوزیت مستحکم‌تر می‌باشد. در اینجا انواع اصلی بر اساس ساختار توزیع ذرات آورده شده است. جهت خرید کامپوزیت انگلیسی سولافیل کلیک کنید.

نوع کامپوزیت

پولیش پذیری

مقاومت سایشی

استحکام مکانیکی

کاربرد

ماکروفیلد

ضعیف

ضعیف

خوب

منسوخ شده

میکروفیلد

عالی

ضعیف

ضعیف

ترمیم دندان‌های جلو(زیبایی)

هیبریدی

مناسب و راحت

مطلوب

بالا

ترمیم دندان پیشین

نانوفیلد

راحت

بالا

بالا

ترمیم دندان‌های عقب

 بالک فیل

مناسب

متوسط

بالا

ترمیم خلفی، کور بیلداپ

کامپوزیت میکروفیل یا ریز دانه(Microfilled)

کامپوزیت میکروفیلد از ذرات بسیار ریزی با قطر 0.4-0.04 میکرومتر (μm) تشکیل شده است. این نوع کامپوزیت‌‌ها حاوی ذرات سیلیس کلوئیدی بوده و در اواخر دهه 1970 معرفی شده‌اند. بافت صاف و یکنواخت، وزن پایین، پولیش پذیری بالا، زیبایی و ظاهر طبیعی، رنگ پذیری کم و راحتی کار در مقایسه با کامپوزیت ماکروفیل(درشت دانه)، از جمله ویژگی بارز کامپوزیت میکروفیل می‌باشد. کاربرد کامپوزیت‌های میکروفیلد بیشتر برای باندینگ زیبایی، روکش و ترمیم در دندان‌های قدامی(جلویی) بوده چرا که ذرات پر کننده آنها کمتر و در نتیجه دوام و مقاومت کمتری در برابر فشار وارده بر دندان‌های خلفی دارند.

 

کامپوزیت هیبرید(کامپوزیت میکرو هیبرید و کامپوزیت نانوهیبرید)

 کامپوزیت Hybrid ترکیبی از فیلرهای ریز و درشت با اندازه 10 الی 50 میکرومتر می‌باشد. این ویژگی منجر شده تا کامپوزیت هیبریدی از مقاومت ماکروفیل و صیقل میکروفیل بهره مند باشد. انبساط حرارتی بالا در نتیجه مقاومت به سایش، جلاپذیری و زیبایی از ویژگی آنها می‌باشد. هیبریدها همه کاره بوده و در ترمیم دندان قدامی و خلفی استفاده می‌شوند. اما مهم‌ترین کاربرد آنها در زمینه دندان‌های پیشین، ترمیم دندان‌های عصب کشی شده که نیاز به بیلداپ و بازسازی دارند؛ می‌باشد. کامپوزیت هیبرید به مراقبت بالایی نیاز دارد. تا به مرور زمان تغییر رنگ ندهد.

 

کامپوزیت میکرو هیبرید

کامپوزیت میکروهیبرید در واقع یک نوع از کامپوزیت هیبریدی بوده که ابعاد آن کمتر از 100 نانومتر می‌باشد.

 

کامپوزیت نانو هیبرید  

نسل جدیدتر کامپوزیت هیبریدی که ظاهری طبیعی، دوره درمان کوتاه، مقرونه به صرفه و بدون نیاز به تراشیدن مینای دندان هستند؛ کامپوزیت نانوهیبرید می‌باشد.

 

نانو کامپوزیت(Nanofilled)

جدیدترین نوع کامپوزیت که ابعاد 20 نانومتر دارد. زیبایی، پولیش پذیری، خواص نوری بهبود یافته، استحکام و طول عمر زیاد از ویژگی‌های کامپوزیت نانوفیل‌ می‌باشد. این کامپوزیت هم در دندان‌های جلو و هم در دندان‌های خلفی کاربرد دارد.

 

کامپوزیت فلو(Flowable)

اندازه ذرات آن مشابه کامپوزیت‌های هیبریدی، اما با محتوای رزین بالاتر برای افزایش جریان پذیری. این کامپوزیت ها دارای ذرات پرکننده کوچکتر و محتوای رزین بالاتری هستند. آنها برای کاربردهایی استفاده می‌شوند که در آن سازگاری با دیوارهای حفره یا مناطق کوچک و صعب العبور ضروری است. فلو کامپوزیت‌‌ها اغلب به عنوان آستر، برای ترمیم حفره‌های کوچک و برای سیلانت‌های حفره‌ای و فیشور استفاده می‌شوند.

 

انواع کامپوزیت دندان بر اساس کاربرد

کامپوزیت یک جزء بسیار مهم در حوزه دندانپزشکی است که هم توانایی ترمیم دندان را دارد و هم به جلوه زیبایی آن کمک می‌کند.

 

ترمیم با کامپوزیت

اخیرا استفاده از کامپوزیت به جای آمالگام دندان جهت ترمیم پوسیدگی دندان به شدت افزایش یافته است. این مواد بسیار متنوع برای اهداف مختلف از جمله رفع حفره‌های کلاس III، IV و V در دندان‌های جلو، حفره‌های کلاس I، II و V در دندان‌های عقب و … مناسب است. هرچند عمر ترمیم‌های کامپوزیت به اندازه آمالگام نیست، اما با توجه به پیشرفت‌های چشمگیر اخیر و جذابیت زیبایی شناختی که دارد، در بسیاری از مواقع انتخاب اول بیماران برای پر کردن دندان می‌باشد. البته لازم به ذکر است که آمالگام نیز انواع متفاوتی دارد. برای آشنایی بهتر پیشنهاد می‌شود مقاله انواع آمالگام دندان را نیز مطالعه نمایید.

 

کامپوزیت زیبایی 

کامپوزیت زیبایی

برای بهبود زیبایی و ظاهر دندان‌ها، از کامپوزیت دندان استفاده می‌شود. این ماده چسبناک مشکلات ظاهری دندان‌ها را همچون فواصل بین دندانی، نامنظمی، لکه‌ها و تغییر رنگ‌ها، بد فرمی، سایز نامناسب، لب پرشدگی و ترک خوردگی را برطرف می‌کند. ماندگاری کامپوزیت دندان تقریبا تا ۷ سال است و این روش به عنوان یک روش مقرون به صرفه و غیرتهاجمی برای اصلاح لبخند شناخته می‌شود.

 

انواع کامپوزیت دندان از نظر روش نصب

انواع کامپوزیت دندان بر اساس متد اجرایی و کاربرد به دو دسته تقسیم بندی می‌شود:

 

کامپوزیت دندان مستقیم(Direct Composite)

این تکنیک کامپوزیت توسط خود متخصص دندانپزشک طی یک جلسه اعمال می‌شود. کاربرد این روش برای پر کردن حفره و فواصل بین دندان‌های کوچک است. کامپوزیت مستقیم نیازی به قالب‌گیری و ارسال به لابراتوار ندارد. همچنین پلیمریزاسیون آن نیز به صورت دستی انجام می‌شود. قبل از اعمال کامپوزیت برای افزایش چسبندگی ممکن است نیاز به استفاده از اسید اچ نیز داشته باشد.

 

کامپوزیت دندان غیر مستقیم(Indirect Composite)

در تکنیک غیر مستقیم کامپوزیت، ابتدا دندانپزشک از دندان‌ها قالب گرفته و به لابراتوار ارسال می‌کند. تا زمان آماده شدن آنها، از روکش موقت برای بیمار استفاده می‌کند. بعد از ساخت کامپوزیت در لابراتوار توسط چسب باندینگ آنها را روی دندان اعمال می‌کند. این نوع کامپوزیت ونیر، دوام بیشتری داشته و جهت ترمیم سطوح بیشتری از تاج، ساخت پل دندانی، روکش دندان و اصلاح طرح لبخند استفاده می‌شود. 

 

انواع کامپوزیت دندان بر اساس محل نصب

کامپوزیت دندانپزشکی از لحاظ مکان نصب به چهار دسته تقسیم می‌شود:

 

نوع کامپوزیت

زیبایی ظاهری

مقاومت و استحکام

کاربرد

کامپوزیت قدامی

فوق العاده

متوسط

قسمت جلو دهان

کامپوزیت خلفی

متوسط

بسیار بالا

دندان‌های عقب

کامپوزیت یونیورسال

بالا

بالا

تمام سطوح دندان‌های جلو و عقب

کامپوزیت فلو

پولیش پذیری عالی، قابلیت براق شدن، high gloss

مقاومت فرسایشی پایین به دلیل ویسکوزیته پایین

پر کردن حفره‌های ریز دندانی

کامپوزیت بالک فیل

متوسط

حداقل ساییدگی و مقاومت بالا

ترمیم‌های عقبی دندان(عمدتا خلفی کلاس 1 و 2)

کامپوزیت دندان جلو(Anterior dental composite)

کامپوزیت‌هایی که برای دندان قدامی استفاده می‌شوند. کاملا جنبه زیبایی داشته و جهت سفید شدن ظاهر دندان‌ها و یا پوشاندن فاصله بین دندان‌های جلو کاربرد دارند. کامپوزیت دندان جلو معمولا نیازی به تراشیدن دندان ندارد. برای طبیعی به نظر رسیدن نیز باید توانایی شبیه سازی اثرات نوری opalescence و fluorescence را داشته باشند.

 

کامپوزیت دندان خلفی(Posterior dental composite)

علاوه بر دندان‌های جلو، برای دندان‌های عقب نیز می‌توان از کامپوزیت خلفی استفاده نمود که علاوه بر جنبه زیبایی، مقاومت آنها نیز بسیار حائز اهمیت است. چرا که هرچه به سمت دندان‌های عقب برویم، فشار جویدن نیز بیشتر شده. بنابراین مقاومت کامپوزیت به سایش طولانی مدت بسیار مهم است. رزین هیبریدی برای این ترمیم مناسب بوده و افراد باید در رعایت بهداشت دهان و دندان خود محتاط باشند.

 

کامپوزیت یونیورسال(Universal Composite)

سالیان درازی است که کامپوزیت یونیورسال به محبوبیت بالایی دست یافته است. این نوع کامپوزیت با داشتن زیبایی بالا و همچنین مقاومت عالی، به عنوان کامپوزیت چند کاره، قابلیت استفاده برای ترمیم تمام سطوح دندان خلفی و قدامی را دارد. کامپوزیت یونیورسال در طیف رنگی متنوع به شکل‌های سرنگ، کپسول و مایع در بازار موجود است.  

 

کامپوزیت ارتودنسی

کامپوزیت ارتودنسی

اگر فاصله بین دندان‌ها زیاد باشد، ونیر کامپوزیت راه حل مناسبی نخواهد بود. در نتیجه از کامپوزیت رزینی که برای درمان جانبی ارتودنسی تهیه شده است استفاده می‌شود. کامپوزیت ارتودنسی توسط براکت یا اتصال باند ارتودنسی به سطح دندان می‌چسبد. کامپوزیت‌های ارتودنسی معمولا لایت کیور و قابلیت آزادسازی فلوراید نیز دارند.

 

انواع کامپوزیت دندان از نظر نحوه فعال‌سازی

از نظر نحوه فعال سازی کامپوزیت‌ها به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

 

کامپوزیت سلف کیور(self cured)

این دسته از کامپوزیت‌ها برای فعال سازی نیازی به نور UV یا LED (در نتیجه دستگاه لایت کیور)نداشته و توسط واکنش شیمیایی فعال می‌شوند. به صورتی که عامل شیمیایی به صورت دستی در هنگام استفاده به مخلوط دو خمیر (پیپتون و گلاس آینومر) اضافه می‌شود. از کامپوزیت سلف کیور جهت ترمیم کوچک، مناطق با دسترسی محدود، حفره دندان‌های جلویی، شکاف دندان‌های پر مولار (آسیاب کوچک) و همچنین فرآیند کور بیلداپ در درمان پست و کور استفاده می‌شود.

 

کامپوزیت لایت کیور(light cured)

کامپوزیت نوری لایت کیور

این سری کامپوزیت‌ها نوری بوده یعنی برای فعال سازی نیاز به نور UV یا LED توسط دستگاه لایت کیور دارند. کامپوزیت نوری توسط ژل خاصی مثل پراکتور که حاوی عوامل فعال سازی است، با تابش نور آبی اکتیو می‌شود. از کامپوزیت نوری در ترمیم‌های بزرگتر، کم عمق، ترمیم‌های زیبایی ونیر کامپوزیت استفاده می‌شود.

 

انواع کامپوزیت دندان بر اساس رنگ

کامپوزیت دندان دارای انواع مختلفی طیف رنگی می‌باشد تا جهت انتخاب راحت و مناسب برای افراد کمک کننده باشد. در مقاله انواع رنگ کامپوزیت دندان می‌توانید به صورت کامل با کاتالوگ آن آشنا شوید.

 

انواع کامپوزیت بر اساس میزان استحکام

کامپوزیت دندانی از نظر میزان قوام به دو دسته سیال(Flowable Composite) و تراکم پذیر(Packable Composite) تقسیم می‌شوند.

 

کامپوزیت سیال

بافت رقیق، ویسکوزیته پایین و نفوذ راحت به منافذ دندان از ویژگی‌های بارز کامپوزیت سیال می‌باشد. بنابراین از آن جهت ترمیم و پر کردن دندان خلفی، ترمیم طوق دندان و حفره‌های کم عمق استفاده می‌گردد.

 

کامپوزیت IPS

پرکاربردترین نوع کامپوزیت دندان که روکشی از جنس سرامیک هستند. دارای استحکام بسیار بالا و مقاومت فوق العاده نسبت به تغییر رنگ دندان بوده. ترمیم دیواره بین دندانی که دچار شکستگی شده و دندان‌های پیشین از کاربرد آنها می‌باشد.

 

کلام آخر…

در این مقاله قصد داشتیم از تمامی جوانب همچون ساختار، رنگ، استحکام و… به بررسی و معرفی انواع کامپوزیت دندان بپردازیم. فروشگاه مواد دندانپزشکی دیبا درمان کاویان همیشه در تلاش جهت ارائه بهترین اطلاعات روز دنیای دندانپزشکی می‌باشد.

 

دیدگاهتان را بنویسید